Mirasçılar Bankadaki Parayı Nasıl Alır?
- Temmuz 3, 2024
- Yayınlayan: İrem Erdem
- Kategori: Miras Hukuku
Mirasçılar miras bırakanın bankasında mevcut olan parayı nasıl alır? Bu soru, bir yakınını kaybettikten sonra pek çok kişinin karşılaştığı önemli bir meseledir. Makalemizin içeriğinde “bankadaki miras para nasıl alınır?”, “vefat eden kişinin bankadaki parası nasıl alınır”, “mirasçılar bankadaki parayı nasıl alır” gibi soruların açıklamalarına yer vereceğiz. Bu sürecin hem hukuki hem de pratik adımlarını anlamak büyük önem taşır.
4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu mirasın kazanılmasını şu madde ile açıklar;
Madde 599- Mirasçılar, miras bırakanın ölümü ile mirası bir bütün olarak, kanun gereğince kazanırlar.
Kanunda öngörülen ayrık durumlar saklı kalmak üzere mirasçılar, miras bırakanın ayni haklarını, alacaklarını, diğer malvarlığı haklarını, taşınır ve taşınmazlar üzerindeki zilyetliklerini doğrudan doğruya kazanırlar ve miras bırakanın borçlarından kişisel olarak sorumlu olurlar.
Atanmış mirasçılar da mirası, miras bırakanın ölümü ile kazanırlar. Yasal mirasçılar, atanmış mirasçılara düşen mirası onlara zilyetlik hükümleri uyarınca teslim etmekle yükümlüdürler.
Bankadaki Miras Para Nasıl Alınır?
Miras süreci, vefat eden kişinin bankadaki hesaplarının ne olacağını belirleyen yasal işlemleri içerir. Öncelikle, vefat eden kişinin bankadaki parasına erişim için genellikle tüm mirasçıların hep birlikte bankaya giderek süreci başlatması gerekir. Bankalar, miras işlemlerini yürütürken, yasalara uygun davranmak zorundadır, bu nedenle gerekli tüm belgelerin eksiksiz olması önemlidir. Bu aşama, bankanın hukuki yükümlülüklerini yerine getirmesi ve hesapların doğru kişilere aktarılmasını sağlamak için kritiktir.
Bankaya sunulacak belgeler şunlardır;
- Veraset ilamı
- Mirasçıların kimlik belgeleri
- Varsa vasiyetname
- Ölüm belgesi
- Murisin banka hesabı bilgisi
- Veraset ve intikal vergi beyannamesi
Banka, duruma göre mirasçılardan başka ek belgeler de isteyebilir. Belgelerin tam ve doğru bir şekilde hazırlanması büyük önem arz etmektedir.
Tüm mirasçıların bir arada bankaya gitmesi halinde genellikle bir sıkıntı yaşanmayacaktır. Mirasçılar bankaya murisin hesap numarasını bildirerek bankanın yönergelerini izleyeceklerdir. Uygulamada bankanın vereceği “veraset ilişiği yoktur” yazısının alındıktan sonra vergi dairesinde veraset ve intikal vergi beyannamesi düzenlenmesi ve akabinde de tahakkuk edecek verginin mirasçılar tarafından ödenmesi gerekecektir. Bu adımlardan sonra yukarıda belirtilen belgelerde bir eksiklik bulunmaması durumunda mirasçılar payları oranında bankadaki parayı çekebileceklerdir.
Ancak bazı durumlarda mirasçıların tamamının aynı anda bankaya gitmesi mümkün olmayabilir. Bu durumda bireysel olarak bankaya gidebilecek mirasçı adına noterden vekaletname/yetki belgesi çıkarılması gerekmektedir. Yine mirasçılardan birinin yurt dışında bulunması halinde bulunduğu ülke konsolosluğundan apostil şerhli bir vekaletname/yetki belgesi çıkarılması gerekmektedir.
Mirasçıların Bankaya Beraber Gitmemeleri Halinde Dava Yolu
“Murisin bankadaki parasının tespiti” sağlandıktan sonra yukarıda da değindiğimiz gibi eğer mirasçılar farklı zamanlarda işlemlerini gerçekleştirecekse, her bir mirasçının ayrı ayrı yetki belgesi getirmesi gerekebilir. Bazen de mirasçılar kendi aralarında uzlaşma sağlayamadıkları için bankaya birlikte gitmeleri mümkün olmayabilir. Bu durumda mirasçılar tarafından bir anlaşma sağlanamaması halinde dava açmak mümkün olacaktır.
Mirasçıların anlaşamamaları sebebiyle ortak hareket etmeleri mümkün olmazsa açılacak dava “elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi” davasıdır.
Türk Medeni Kanunu’nun 644. maddesinde bu davaya yer verilmiştir.
Elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi
Madde 644- Bir mirasçı, terekeye dahil malların tamamı veya bir kısmı üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi isteminde bulunduğu takdirde sulh hakimi, diğer mirasçılara çağrıda bulunarak belirleyeceği süre içinde varsa itirazlarını bildirmeye davet eder.
Elbirliği mülkiyetinin devamını haklı kılacak bir itiraz ileri sürülmediği veya mirasçılardan biri belirlenen süre içinde paylaşma davası açmadığı takdirde, istem konusu mal üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesine karar verilir.
Terekeye dahil diğer hakların ve alacakların paylar oranında bölünmesi hususunda da yukarıdaki hükümler uygulanır.
Elbirliği Mülkiyetinin Paylı Mülkiyete Dönüştürülmesinde Dava Süreci
Bu dava, Sulh Hukuk Mahkemeleri’nde görülmektedir. Ancak 01.09.2023 tarihinden itibaren açılacak ortaklığın giderilmesi davalarında öncelikle zorunlu arabuluculuk yoluna başvurulması gerekmektedir. Dava sonuçlandığında gerekçeli karar, kesinleşme şerhi ve yine veraset ilamı ile bankaya başvurularak miras bırakanın bankadaki parasının alınması mümkün olacaktır. Bu durumda tüm mirasçıların bir arada olmasına gerek bulunmayacak ve dava açan mirasçı kendi payına düşen parayı alabilecektir.
Bankadaki Miras Paranın Alınmasında Avukatın Rolü
Bu makalede yer alan bilgiler, mirasçıların bankadaki miras paralarını nasıl alacaklarına dair genel bir rehber niteliğindedir. Ancak, her durumun kendine özgü hukuki yönleri olabileceği için süreç karmaşık bir hâl alabilir. Hukuk büromuz miras hukuku alanında deneyimleriyle müvekkillerine bu konuda da hizmet vermektedir. Her türlü destek talepleriniz için iletişim numaramızdan bizlere ulaşabilirsiniz.